Het begin van een nieuw jaar gaat meestal gepaard met goede voornemens en duidelijke doelen. Misschien heb jij je voorgenomen om superfit te worden, een huis te kopen, kinderen te krijgen of om af te studeren. Maar hoe zit het met aandacht voor jouw mentale welzijn? (Geestelijke) gezondheid is essentieel voor het bereiken van elk doel. Een goede geestelijke gezondheid heeft goede eetgewoonten en een gezond lichaam als basis, maar ook aandacht voor onze geest en emoties.
Goede voornemens maken, betekent dat we vooruit willen in ons leven. Een emotie die vooruitgang voortdurend dwarsboomt is schaamte. Schaamte wordt vaak gezien als negatieve zelfevaluatie. Klopt dat? Waar komt schaamte eigenlijk vandaan? Het kan het gevolg zijn van oneervol of onfatsoenlijk gedrag, maar in de meeste gevallen is schaamte een sociaal construct.
In de meeste gevallen is schaamte een sociaal construct
Historisch gezien is minderheden al aangeleerd zich te schamen nog voordat ze kans kregen om een voet op de aarde te zetten. Op basis van iemands etniciteit, seksuele geaardheid, geslacht of spiritualiteit zijn aan mensen maatschappelijke rollen toebedeeld die mensen angst gaven om te bestaan. Zo’n afschuwelijk gevoel moet uit iemands leven worden verbannen. Dat vraagt een blijvend bewustzijn van iemands omstandigheid als minderheid en door het gevoel van eigenwaarde. Tegelijkertijd moet je de schaamte herkennen en verwerpen die de maatschappij ons oplegt.
Een geweldig voorbeeld is het Gisele Pelicot. Haar moed en vastberadenheid tonen aan dat bewustwording, strijd en doorzettingsvermogen de enige manier is om echte vooruitgang te boeken in een onderdrukkende samenleving. Zoals Pecilot zei: ‘Shame must change sides.’
Willy Contreras-Avilés (34) is tweedejaars promovendus Tuinbouw en Biochemie van medicinale cannabis uit Panama. Hij houdt van dansen (perreo), Italiaans koken en zwemmen.
