Bevatten insecten gluten als je ze kweekt op glutenbevattend substraat? En hoe zit dat met aanwezige melkeiwitten? Ja, blijkt uit onderzoek door Wageningen Food Safety Research (WFSR). Maar de kans op een allergische reactie bij degene die insecten eet, is heel klein.
‘Op dit moment gebruiken insectenkwekers substraten die ook als diervoeding voor andere beesten gebruikt mogen worden, zoals voor bijvoorbeeld kippenvoer’, vertelt onderzoeker Elise Hoek (WFSR). ‘Maar we willen insecten ook kunnen kweken op reststromen en dat levert nieuwe voedselveiligheidsvraagstukken op.’
Maagdarmkanaal
Zoals de vraag of allergenen uit zulke reststroomsubstraten uiteindelijk in de insecten terug te vinden zijn. ‘Insecten groeien op een voedingsbodem. Ze eten daarvan. Wanneer je een reststroom gebruikt, kan het voorkomen dat daar tarwe of melk in zit. Als je die insecten vervolgens oogst, zit hun darmkanaal nog vol met het substraat waarop je ze hebt gekweekt’, legt Hoek uit.
Een groep WFSR-onderzoekers – onder wie allergenenexpert Nathalie Smits – bestudeerde hoeveel van deze allergenen in het substraat zitten, hoeveel daarvan in het insect terechtkomen en of dat tot allergische reacties zou kunnen leiden. Want waar we van bijna alle dieren het maag-darmkanaal verwijderen en alleen het vlees eten, is dat voor insecten anders. Daarvan eet of verwerk je het hele dier. Hoek: ‘Dus ook alles wat nog in het maagdarmkanaal zit. We hebben daarom experimenten gedaan waarin we de insectenlarven een aantal dagen lieten vasten na het oogsten. We wilden weten of – en hoe snel – ze de gegeten allergenen weer uitpoepen.’
Franse frietjes
De onderzoekers analyseerden voor dit onderzoek vijf verschillende reststromen op aanwezigheid van melkeiwitten en tarwe en lieten daarna twee verschillende insectensoorten op de verschillende reststromen groeien. Ze kweekten de meeltor op zowel supermarktmix als tarwegriesmeel. De zwarte soldatenvlieg werd grootgebracht op supermarktmix, kippenvoer, cateringafval en Franse frietjes. In sommige experimenten lieten ze de insecten tot maximaal zeven dagen vasten.
In alle reststromen, behalve in de Franse frietjes, zaten gluten. Melkeiwit werd alleen in de supermarktmix en in cateringafval gevonden. In de insecten zelf waren deze allergenen nauwelijks terug te vinden.
Lage concentraties
We hoeven we ons geen zorgen te maken, concludeerden Smits, Hoek en collega’s. ‘De niveaus van allergenen zijn dusdanig laag dat we niet verwachten dat iemand daar een allergische reactie van krijgt. Zelfs insecten langdurig laten vasten is niet nodig, want de hoeveelheid allergenen in de dieren blijft onder de limiet waarbij je heftige allergische reacties kunt verwachten. Bovendien eten we in de Westerse wereld zelden gehele insecten – we verwerken de insecten in andere producten. Verhoudingsgewijs krijg je dus maar een heel klein beetje binnen.’