Foto Shutterstock Aaltjes die planten aantasten zijn een lastig te bestrijden fenomeen. Nematoloog Mark Sterken, winnaar van een Vidi-beurs, gaat het, over een andere boeg gooien. Niet uitroeien, maar in toom houden, is zijn devies. Hij is een van de vijf WUR-onderzoekers die een NWO-Vidi in de wacht sleepten voor vernieuwend onderzoek.
De aaltjes Globodera rostochiensis en Globodera pallida, die aardappelmoeheid veroorzaken, staan centraal in zijn studie. Beide komen in grote aantallen voor in aangetaste bodems, waar ze elkaar onderling voortdurend de tent uitvechten. Aardappelen blijvend resistent maken richt weinig uit, zegt Sterken. ‘Als er resistentie is tegen de één, komt de ander op. En omgekeerd.’
Slim
Daarbij wordt die resistentie door de aaltjes vrij makkelijk doorbroken’, vervolgt Sterken. ‘Bovendien is het aantal bekende resistentiegenen beperkt. Je moet dus slim omgaan met de resistentie die je hebt.’ Sterken roept daarbij de hulp in van de aaltjes zelf. ‘Ik ga kijken of ik de aaltjes tegen elkaar kan uitspelen.’ Dat gaat hij onderzoeken door genetisch diverse populaties van verschillende soorten aaltjes, die aardappelmoeheid veroorzaken, te maken.
Ik ga kijken of ik de aaltjes tegen elkaar kan uitspelen
Mark Sterken, onderzoeker Laboratorium voor Nematologie
Sterken kijkt vervolgens hoe die populaties met elkaar concurreren om de aardappel. ‘Ik breng ze in competitie met elkaar. Uit het resultaat probeer ik af te leiden waarom de ene populatie de boventoon krijgt boven de andere. Uiteindelijk moet dat leiden tot nieuwe beheersmogelijkheden. Zo kun je leren spelen met resistenties om aaltjes te beheersen, of die juist te gebruiken om andere soorten weg te drukken.’
Vier Vidi’s
Naast Sterken gingen er ook Vidi’s naar microbioloog Nico Claassens, bodemgeograaf Annegret Larsen, historicus Pim de Zwart en communicatiewetenschapper Sanne Kruikemeier. Een Vidi is goed voor 850.000 euro. In totaal kregen 102 onderzoekers van Nederlandse universiteiten een Vidi.
