Voor wie wil weten wat de wetenschappelijke waarheid is over stikstof, ligt er vanaf morgen een boekje in de winkel. Het Stikstofweb, heet het werk, en het is geschreven door Wieger Wamelink. Een boek voor een breed publiek, waarin de ecoloog uitlegt wat het stikstofprobleem behelst, hoe we eraan zijn gekomen en wat de mogelijke oplossingen zijn.
‘Voor wie wil weten wat de wetenschappelijke waarheid is over stikstof’, is de ondertitel. Dat zijn heel veel w’s.
‘Klopt. Dat allitereert lekker. Het is een soort knipoog. Die zin klinkt nogal prestigieus, en zo is het eigenlijk helemaal niet bedoeld. Wij wetenschappers hebben de waarheid niet in pacht, wij zoeken naar en ontwikkelen de waarheid. Dit is de wetenschappelijke kennis van dit moment. Er staat niks in waar twijfel over is. Dit is de nieuwste kennis, gefactchecked door experts.’
Waarom wilde je dit boek schrijven?
‘In het debat over stikstof worden nogal eens dingen geroepen die niet helemaal kloppen. Daaruit is het idee geboren om een boek te maken, waarin op een simpele manier wordt uitgelegd wat stikstofdepositie nou eigenlijk is. In korte hoofdstukken van ongeveer 500 woorden behandel ik uiteenlopende zaken. Van het verschil tussen stikstof, nitraat en ammoniak tot Europese wet- en regelgeving op dit terrein en mogelijke oplossingen voor de problematiek.’
Is dat zonder vooropleiding te begrijpen?
‘Voor sommige hoofdstukken is enige chemische kennis misschien handig. Maar in dat geval leg ik het netjes uit. Met mavo-3 moet je dit makkelijk kunnen lezen. Ik heb zelf ook mavo gedaan. Je kunt het ook lezen zonder precies te snappen wat nitraat is.’
En er zijn plaatjes…
‘De tekeningen zijn van illustrator Pascal Tieman. Hij werkt voor New Scientist, de uitgever van het boek. De tekeningen zijn bedoeld om het aantrekkelijk te maken. Bij elk hoofdstuk is op de rechterpagina steeds groot een quote gekalligrafeerd, die een soort samenvatting zijn van het hoofdstuk.’
Ben je op missie met dit boek?
‘Ja, toch wel. De missie is een breed publiek zo goed mogelijk te informeren. Ik wil graag uitleggen hoe het zit. De stikstofproblematiek is een belangrijk onderwerp, waar we miljarden euro’s aan uitgeven. Als je daar een mening over wil vormen, vind ik het belangrijk dat je weet hoe het in elkaar zit. Dat je die informatie ergens kunt vinden zonder politieke kleur of bijbedoeling. Dat wilden we per se. Ik heb geprobeerd het zo neutraal mogelijk op te schrijven.’
Boodschap
Is er dan helemaal geen boodschap?
‘In principe niet. Alleen in het laatste hoofdstuk – dat je kunt zien als een soort samenvatting – kun je een boodschap zien. Die boodschap is dat het slecht gaat met de natuur en dat de natuur wil dat we daar iets aan doen. Het is een verhaal over een klokjesgentiaan in het Wooldse Veen in Winterswijk. Ik ken die plek goed, omdat ik in die buurt geboren ben. Het is een verhaal, geschreven vanuit dat plantje.’
En nu op tournee?
‘Ja. Vandaag wordt het boek gepresenteerd in Nieuwspoort. Daarna volgt een tour door Nederland met signeersessies. Dat wordt spannend. Ik vind dat spannender dan een verhaal vertellen op een wetenschappelijk congres.’
Het Stikstofweb, door Wieger Wamelink; 112 bladzijden; 14,95 euro; te koop in de boekhandel en online
