De rectoren – onder wie WUR-rector Carolien Kroeze – beroepen zich op de academische vrijheid. Universiteiten hebben de taak om alle bestaande visies binnen de academische gemeenschap ten aanzien van het conflict een podium te geven, is in de brief te lezen.
Al weken klinkt de roep van actievoerders op universiteiten om de banden met Israëlische instellingen te verbreken. Bij WUR was die toe nu toe vreedzaam, op andere universiteiten kwam er geweld aan te pas. Vandaag reageren de rectoren in dagblad Trouw samen op de eis van de actievoerders. En dat is niet het antwoord ‘dat sommigen van ons willen horen’, schrijven ze. Want van het verbreken van de banden met Israël zal geen sprake zijn. ‘Wij zullen nooit banden met een heel land verbreken, tenzij de Rijksoverheid ons dit dwingend oplegt.’ Waar ze aan toevoegen: ‘Zoals bij Rusland het geval was.’
Pijnlijk
Als universiteiten in de samenwerking met Israëlische en Palatijnse universiteiten voldoen aan de minimale eis van de mogelijkheid tot een open academisch debat, schrijven de rectoren, zien ze geen reden de banden te heroverwegen of te verbreken. ‘Wij vinden het belangrijk kritische Israëlische wetenschappers niet te isoleren, net zo goed als wij er sterk aan hechten onze Palestijnse collega’s te steunen.’
De rectoren motiveren het standpunt van de universiteiten door te stellen dat ‘gesprekken tussen instellingen en wetenschappers over vaak pijnlijke onderwerpen vragen om wederkerige erkenning van het belang daarvan’. Alleen zo blijven universiteiten en individuele wetenschappers in gesprek, stellen de briefschrijvers en blijft de weg van wetenschappelijke diplomatie open. ‘Maar dat altijd met de bescherming van de individuele academische vrijheid van onderwijs en onderzoek. Zelfs, en ook vooral, wanneer dat moeilijk en soms zelfs pijnlijk is.’
Wageningen
Of de actievoerders en kritische medewerkers in Wageningen genoegen nemen met dit standpunt is de vraag. De demonstranten op de brug tussen Forum en Orion meldden eerder dat ‘de Hogeschool Rotterdam de banden met Israël al heeft verbroken en dat Spaanse universiteiten dat ook hebben gedaan, dus waarom WUR niet?’. Daarnaast is een groep medewerkers onder wie universitair hoofddocent bij Rurale Sociologie Joost Jongerden een petitie gestart die inmiddels rond de driehonderd keer is getekend. In de petitie staat onder meer ‘een sterke afkeuring van de houding van de Raad van Bestuur om de institutionele relatie die het onderhoudt met partners niet ethisch en ook niet vanuit het eigen mensenrechtenprincipe te willen beoordelen’.